Zalet terapii w grupie jest wiele, omówimy tutaj to ze szczegółami.
Co to jest terapia grupowa?
Terapia grupowa to forma leczenia, której głównym elementem jest kontakt z większą ilością osób o podobnej specyfice problemów. To sposób leczenia w tzw. grupach samopomocowych. Sposób stosowany najczęściej w leczeniu uzależnień. Ceniony za dużą skuteczność.
Ciekawostka – jedną z najbardziej znanych grup są Anonimowi Alkoholicy, którzy cechują się między innymi tym, że nie rejestrują, nie śledzą ani nie kontrolują swoich uczestników. Za to wdrażają w życie ideę 12 kroków w leczeniu uzależnienia alkoholowego.
Czym się różni terapia otwarta od zamkniętej?
Nie istnieje jeden prawidłowy schemat grupowej terapii. Nie można bowiem porównywać terapii chorych na schizofrenię z terapią leczenia nerwic lub choroby alkoholowej. Nie ma też tutaj jednego nurtu i modelu. Wiele zależy od specjalizacji terapeutów i rodzaju schorzenia pacjentów.
Ciekawostka – specjaliści wyróżniają między innymi terapię otwartą i zamkniętą. Terapia otwarta polega na tym, że w każdym tygodniu dołączają nowi pacjenci, co pozwala nowym osobom skorzystać z porad bardziej doświadczonych uczestników. Grupa zamknięta skupia stałych uczestników.
Jak długo trwa terapia grupowa?
Terapia grupowa odbywa się albo codziennie od poniedziałku do piątku (przez 6 godzin) w szpitalu psychiatrycznym na oddziale dziennym lub zamkniętym albo w grupach spotykających się 1, 2 razy w tygodniu. Terapia w szpitalu trwa od 8 do12 tygodni. W przypadku grup terapeutycznych wiele zależy od indywidualnego samopoczucia pacjenta, a pojedyncze spotkanie trwa od 90 do 180 minut.
Ciekawostka – lekarze przestrzegają jednak, aby nie postrzegać zakończenia terapii jako ostatecznego wyleczenia. Proces zdrowienia jest bowiem długotrwały i odbywa się również po opuszczeniu grupy wsparcia. Pacjent opuszcza jednak grupę z solidną porcją wiedzy i doświadczenia, co owocuje w przyszłości.
Korzyści z terapii grupowej
Dlaczego obcowanie osób o podobnych problemach sprawdza się i korzystnie wpływa na stan zdrowia? Przede wszystkim dlatego, że jedni członkowie grupy otrzymują wsparcie od innych członków. Otrzymują sygnał, że nie są sami i jedyni na świecie ze swoimi problemami. Że są ludzie, którzy czują podobnie.
Pacjenci czują się także gotowi do pomocy innym, czują się potrzebni, co ma ważne znaczenie terapeutyczne. Wchodzenie w relacje, interakcje z innymi uczestnikami grupy daje także poczucie bezpieczeństwa, przynależności, akceptacji. Motywuje do pokonywania trudności i pozwala kontrolować własne zachowanie. Terapia grupowa działa też korzystnie na osoby, które wcześniej nie potrafiły się komunikować z innymi. Teraz mają szansę na samodoskonalenie. Mają także szansę na rozwinięcie w sobie takich umiejętności jak asertywność, rozpoznawanie i reagowanie na stany emocjonalne innych osób. Warto też dodać, że proces terapeutyczny nie jest łatwy i każdy pacjent przechodzi go inaczej. Najważniejsze jest jednak stosowanie się do zaleceń lekarzy i terapeutów.
Ciekawostka – psychoterapeuta Irvin Yalom wyróżnił 11 czynników przyczyniających się do zaistnienia zmiany terapeutycznej. Czynników wskazujących na ogromny potencjał grupy.
- Nadzieja – uczestnik obserwuje zmiany u innych i nabiera wiary w to, że może udać się także jemu.
- Uniwersalność – pacjent dostrzega, że wszyscy są w takiej samej sytuacji.
- Informacja – terapeuta przekazuje członkom grupy sporą ilość informacji na temat zdrowia psychicznego i sposobów radzenia sobie z trudnościami.
- Altruizm – poprzez pomaganie innym pacjent zaspokaja swoje pragnienie bycia potrzebnym. Dostaje możliwość zrobienia czegoś dla innych.
- Przeanalizowanie w grupie wzorców zachowań wyniesionych z rodziny – praca w grupie umożliwia skorygowania takich wzorców podczas relacji z innymi uczestnikami grupy.
- Umiejętności społeczne – terapia grupowa niewątpliwie rozwija zdolności interpersonalne.
- Naśladowanie – pacjent wykorzystuje cechy terapeuty i innych członków grupy jako wzorce dla własnego zachowania.
- Uczenie się interpersonalne – praca w grupie daje szansę na przetestowanie w bezpiecznych warunkach nowych sposobów reagowania.
- Grupowa spójność – pacjent dostaje wsparcie i akceptację pozwalającą mu zmierzyć się z trudnościami. Spójność grupy jest odpowiednikiem relacji terapeutycznej w terapii indywidualnej.
- Katharsis – odtworzenie i ponowne przeżycie traumatycznych doświadczeń pomaga odreagować tłumione emocje, uświadomić sobie własne przeżycia, co działa oczyszczająco.
- Egzystencjalizm – pacjenci mają możliwość wymiany przekonań dotyczących sensu życia czy śmierci z innymi uczestnikami grupy. Porównują swoje przekonania z innymi i dostają szansę ich zmodyfikowania.