Alkoholizm, tak jak każde inne uzależnienie, potrafi rozwijać się bardzo powoli. Od pierwszych symptomów do postawienia diagnozy mija zwykle dużo czasu, dlatego warto wiedzieć, jak wyglądają początkowe objawy uzależnienia od alkoholu. Im wcześniej niepokojące sygnały zostaną rozpoznane, tym szybciej można zgłosić się po profesjonalną pomoc.
Zwiększona częstotliwość picia
Coraz częstsze sięganie po alkohol w różnych okolicznościach i z różnych powodów stanowi jeden z kluczowych sygnałów informujących o tym, że osoba może wpadać w nałóg. Systematyczne picie, któremu towarzyszy przyjmowanie coraz większych ilości alkoholu, może ostatecznie prowadzić do utraty kontroli. Nieumiejętność odmówienia sobie kolejnej lampki wina, butelki piwa lub innego alkoholu świadczy o tym, że rozwija się uzależnienie. Przymus coraz częstszego picia w coraz większych ilościach i niezdolność do powstrzymania się od tej czynności to nieomylne symptomy alkoholizmu. O rozwoju choroby świadczy również zwiększająca się tolerancja – oznacza to, że osoba musi spożywać coraz większe ilości alkoholu, aby osiągnąć pożądany efekt.
Regulowanie emocji
Jeśli sięganie po alkohol zaczyna być sposobem na radzenie sobie z emocjami, to można mówić o poważnym zagrożeniu związanym z uzależnianiem się. Wielokrotnie alkohol stanowi środek do poprawy samopoczucia, zwłaszcza w przypadku, gdy osoba czuje smutek, stres, lęk, zdenerwowanie lub inne nieprzyjemne emocje. Nie jest to jednak regułą, bowiem alkohol może towarzyszyć człowiekowi również w chwilach radości, przy okazji świętowania.
Moment, w którym osoba pije coraz większe ilości alkoholu ze względu na odczuwane stany emocjonalne, może stanowić pierwszy symptom uzależnienia. Najczęściej jednak alkohol ma służyć jako środek do ucieczki przed konfrontacją z trudnymi emocjami, z którymi osoba nie potrafi poradzić sobie inaczej.
W takim przypadku pomoc dla alkoholika powinna obejmować pracę z negatywnymi wzorcami myślenia i postępowania, a ponadto ważne jest wyposażenie osoby uzależnionej w odpowiednie narzędzia, dzięki którym będzie mogła w zdrowy sposób radzić sobie z własnymi stanami emocjonalnym i przede wszystkim zrozumieć przyczyny, dla których sięga po alkohol.
Niepokój rodziny
Wczesne stadium alkoholizmu wywołuje u człowieka znaczące zmiany w zachowaniu, co szybko zauważa rodzina i najbliższe otoczenie. Zazwyczaj to właśnie rodzina jako pierwsza rozpoznaje problem, podczas gdy osoba uzależniona mu bardzo długo zaprzecza. W dłuższej perspektywie może dojść do rozwoju syndromu współuzależnienia u rodziny.
Jeśli więc otoczenie zaczyna snuć podejrzenia, niepokoić się coraz częściej i przeczuwać, że ich bliski ma problem z alkoholem, to należy uznać to za ważny sygnał. Rodzina bowiem najlepiej zauważa zmiany w zachowaniu któregoś ze swoich członków. Dodatkowo, jeśli uwagi odnoszące się do picia spotykają się z silnym, wręcz agresywnym zaprzeczaniem, tym bardziej należy potraktować to jako ważną informację i poszukiwać pomocy.
Picie pomimo konsekwencji
Coraz częstsze picie alkoholu skutkuje wieloma poważnymi problemami. Wpływa nie tylko na funkcjonowanie samej osoby uzależnionej, ale odbija się negatywnie na całym systemie rodzinnym. Pojawiają się również trudności z realizacją swoich obowiązków – zarówno domowych, jak i zawodowych, co w konsekwencji może prowadzić do problemów finansowych. Pomimo że alkoholik coraz częściej zaczyna być świadomy konsekwencji swojego picia, to wciąż ignoruje pierwsze oznaki uzależnienia, próbując przekonać samego siebie, że nad wszystkim ma kontrolę.
Nałóg picia alkoholu przekłada się również na stan zdrowia w wymiarze fizycznym oraz psychicznym. Wielokrotnie alkoholizm rozwija się równocześnie z innymi problemami, takimi jak zaburzenia snu, depresja, stany lękowe lub zaburzenia osobowości. Choroba może również nasilać postawy agresywne. Wszystko to może doprowadzić do nasilających się konfliktów z innymi, utraty ich zaufania albo do izolacji społecznej.
Gdzie szukać pomocy?
Wiedząc już, jak rozpoznać alkoholika, a także identyfikując wskazujące na chorobę symptomy, należy jak najszybciej sięgnąć po profesjonalną pomoc. Istotna jest nie tylko terapia samej osoby uzależnionej – równie ważne jest wsparcie dla rodzin alkoholików. Z tego względu najlepiej zdecydować się na leczenie w miejscu, które uwzględnia w terapii cały system rodzinny. Niezbędna będzie pomoc psychologów, psychoterapeutów oraz innych specjalistów, którzy rzetelnie zdiagnozują problem, stwierdzą stopień uzależnienia, a następnie wdrożą odpowiednie sposoby terapii.
Jak wygląda terapia uzależnień?
Pierwszym krokiem w terapii jest dokładnie postawiona diagnoza alkoholizmu. Specjalista przeprowadza ją na podstawie kryteriów diagnostycznych, które umożliwiają rozpoznanie choroby. Następnie podejmuje się decyzję o tym, czy leczenie powinno odbywać się w trybie stacjonarnym (w zamkniętym ośrodku terapeutycznym), czy w trybie ambulatoryjnym (w poradni). Leczenie alkoholizmu przynosi lepsze rezultaty w trybie stacjonarnym, ponieważ wtedy terapia jest dużo bardziej intensywna, a pacjent znajduje się cały czas pod opieką specjalistów.
Proces leczenia w trybie stacjonarnym zakłada pełne odizolowanie pacjenta od środowiska, w którym ukształtował się jego nałóg, przy jednoczesnym zagwarantowaniu całodobowego wsparcia terapeutów. Poza terapią indywidualną prowadzi się również terapie grupowe. Pomocą obejmuje się także rodzinę uzależnionego. Terapia powinna być wieloaspektowa i odwoływać się zarówno do stanu fizycznego, jak i emocjonalnego i duchowego pacjenta. Ważna jest praca nad odbudowaniem poczucia własnej wartości, dlatego dobry ośrodek zapewnia poczucie bezpieczeństwa i wzajemnego zaufania.