Czy narkomania jest tak samo niebezpieczna dla zdrowia jak uzależnienie od korzystania z internetu czy nałóg hazardowy? Zobaczcie, jaka jest różnica między alkoholizmem kobiet, kobiecą narkomanią a uzależnieniami behawioralnymi.
Co to są zaburzenia behawioralne?
Uzależnienia behawioralne to zaburzenia związane z niekontrolowanym wykonywanie czynności. Leczenie uzależnień behawioralnych, w odróżnieniu od leczenia alkoholizmu czy leczenia narkomanii nie polega więc na niekontrolowanym przyjmowaniu substancji psychoaktywnych.
Magdalena Rowicka, autorka książki pt. Uzależnienia behawioralne. Profilaktyka i terapia odróżnia nałogi behawioralne od zachowań problemowych lub ryzykownych, do których zalicza porzucanie szkoły. Do nałogów behawioralnych zalicza, poza hazardem, między innymi zachowania przystosowawcze (kompulsywne uprawianie ćwiczeń fizycznych, kompulsywne robienie zakupów), zaburzenie związane z korzystaniem z internetu i z graniem w gry internetowe.
Jakie są kryteria nałogów behawioralnych?
Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne wyróżnia następujące kryteria behawioralnych nałogów:
- tolerancja – rosnące zapotrzebowanie na dane zachowanie,
- zaabsorbowanie – jedno zachowanie (np. zakupy czy surfowanie po sieci internetowej) dominuje nad pozostałymi,
- nawrot – tendencja do powracania do podobnych wzorców po okresach abstynencji
- modyfikacja nastroju – afekt jako mechanizm radzenia sobie z negatywnym nastrojem,
- symptomy odstawienne – w przypadku nie wykonania jakiegoś zachowania pojawia się złość, smutek, poirytowanie lub drżenie rąk
- konflikt – dysonans pomiędzy osobą a jej otoczeniem (konflikt interpersonalny), pomiędzy osobą a jej innymi działaniami, np. pracą, nauką czy hobby i konflikt intra-psychiczny polegający na doświadczaniu negatywnych emocji na skutek zaangażowania się w daną aktywność (może to być na przykład subiektywne odczucie utraty kontroli)
Ośrodki zamknięte leczenia uzależnień pełne są pacjentów, którzy na co dzień zmagają się z takimi symptomami.
Leczenie uzależnień behawioralnych a leczenie narkomanii i leczenie alkoholizmu
Magdalena Rowicka dostrzega kilka różnic pomiędzy przyjmowaniem substancji psychoaktywnych a uzależnieniem od zachowania. Najbardziej oczywista różnica to środek uzależnienia – w narkomanii jest to narkotyk, w alkoholizmie alkohol a w nałogach behawioralnych zachowanie. Mimo tych różnic zmiany biochemiczne w organizmie człowieka, w tym zmiany w obrębie neuroprzekaźników są podobne. Inne różnice pomiędzy narkomanią a zakupoholizmem czy pracoholizmem to…
- założenie pełnej abstynencji – leczenie alkoholizmu czy leczenie narkomanii wymaga całkowitej abstynencji. Ośrodki zamknięte leczenia uzależnień od substancji psychoaktywnych wymagają od swoich pacjentów, aby w czasie rekonwalescencji nie mieli przy sobie alkoholu czy narkotyków. Wręcz ośrodek odwykowy może wyrzucić pacjenta, przy którym znajdzie butelkę z alkoholem. Praktykę tę stosują szczególnie ośrodki leczenia alkoholizmu. Tymczasem terapia uzależnień behawioralnych nie zakłada pełnej abstynencji, gdyż pełna abstynencja od uzależniającego zachowania jest (z wyjątkiem hazardu) prawie niemożliwa. Terapia uzależnień behawioralnych nie ma na celu na przykład zaprzestanie uprawiania seksu, a zmianę formy – na przystosowawczą z patologicznej.
- brak detoksykacji – ośrodki leczenia alkoholizmu stosują taką taktykę, że pierwszym krokiem w leczeniu jest detoksykacja, czyli oczyszczenie organizmu nałogowca od substancji uzależniającej, czyli alkoholu. Leczenie narkomanii również zaczyna się od detoksykacji, czyli oczyszczenia z narkotyków. Z kolei ośrodki zamknięte leczenia uzależnień behawioralnych nie stosują konwencjonalnej formy detoksykacji, jedynie w przypadku kiedy np. bigorektyk stosuje sterydy – wówczas trzeba zastosować detoksykację ze sterydów.
- różne konsekwencje dla zdrowia i życia – narkomania czy alkoholizm częściej skutkują zagrożeniem życia niż uzależnienia behawioralne. Alkoholizm kobiet czy kobieca narkomania prowadzą często do niepełnosprawności czy utraty życia. Niemniej jednak, poszczególnie uzależnienia od zachowań również mogą być niebezpieczne dla zdrowia czy życia, jak na przykład anoreksja czy ortoreksja mogą skutkować niedostatkiem witamin i zagłodzeniem, a seksoholizm może zwiększać ryzyko zachorowania na choroby weneryczne.