Alkoholizm jest chorobą, która nie dotyczy wyłącznie samego alkoholika, ale ma również ogromny wpływ na życie całej jego rodziny. Rodzina jest bowiem spójnym systemem złożonym z wielu elementów, które są wzajemnie powiązane, a więc problemy jednej osoby oddziałują na cały ten system. Wielokrotnie występowanie choroby alkoholowej w rodzinie wiąże się z napięciami, konfliktami i negatywną atmosferą, a to może ostatecznie doprowadzić nawet do rozpadu rodziny.
Alkoholizm a problemy rodzinne
Jednym z głównych problemów rodzinnych związanych z alkoholizmem jest trudność w komunikacji i budowaniu zdrowych relacji. Osoba uzależniona często staje się agresywna, nieprzewidywalna i niezdolna do zaspokojenia potrzeb emocjonalnych swoich bliskich. To może prowadzić do ciągłych konfliktów, co z kolei tworzy atmosferę nieustannego stresu w rodzinie.
Stopniowo rodzina zaczyna dopasowywać się do postępowania alkoholika. Zarówno partner, jak i dzieci adaptują się do niesprzyjających warunków funkcjonowania. Odbija się to negatywnie przede wszystkim na dzieciach, które potrzebują poczucia bezpieczeństwa w celu prawidłowego rozwijania się. Jeśli zamiast tego w rodzinie występuje ciągłe napięcie, stres i poczucie zagrożenia, rozwój emocjonalny dziecka zaczyna być narażony na rozmaite zaburzenia.
Cała rodzina koncentruje się na problemie alkoholika. Pozostałe sprawy schodzą na drugi plan, co może prowadzić do tego, że wiele sfer życiowych, takich jak praca czy edukacja, jest zaniedbanych. Problemy rodzinne narastają również wtedy, kiedy bliscy chorego żyją nadzieją, że sytuacja kiedyś się zmieni. Skutkuje to biernością i zatajaniem problemu przed osobami z zewnątrz. Funkcjonowanie całej rodziny jest zależne od nastrojów osoby uzależnionej, które potrafią być bardzo skrajne.
Wpływ alkoholizmu na dzieci
Alkoholizm w rodzinie często ma poważne i trwałe konsekwencje, jeśli chodzi o zdrowie dzieci, zarówno emocjonalne, jak i fizyczne. Dzieci dorastające w rodzinach, gdzie jeden z rodziców jest alkoholikiem, często doświadczają braku stabilności emocjonalnej i fizycznej. Uzależnienie w rodzinie tworzy niestałe środowisko domowe, co wywołuje niepewność, lęk i stres u domowników. W niektórych przypadkach alkohol może prowadzić do agresji i przemocy w rodzinie, co drastycznie zaburza zdrowy rozwój emocjonalny dzieci. Alkoholik może również zaniedbywać swoje obowiązki rodzicielskie, co prowadzi do niedostatecznej opieki nad podopiecznymi.
Dzieci w rodzinach alkoholowych mogą doświadczać problemów z niską samooceną, depresją, lękiem i trudnościami w nawiązywaniu relacji z innymi ludźmi. Kiedy dorastają, stają się bardziej podatne na ryzyko uzależnienia od alkoholu i innych substancji. Konsekwencje alkoholizmu są zatem bardzo negatywne, wpływają destrukcyjnie zarówno na życie alkoholika, jak i zagrażają zdrowemu funkcjonowaniu dzieci w przyszłości. Z tego powodu rozpoznana choroba powinna być jak najszybciej leczona, uwzględniając wszystkich członków rodziny.
Leczenie rodzinne
Z powodu wielu różnych trudności, z jakimi boryka się rodzina osoby uzależnionej, terapią należy objąć nie tylko samego alkoholika, ale także wszystkich pozostałych członków rodziny. Niesprzyjające zachowania i patologiczne mechanizmy obronne, które wytworzyły się w systemie rodzinnym w związku z uzależnieniem, nie znikają samoistnie, dlatego niezbędne jest leczenie osób współuzależnionych. Dorosłe dzieci alkoholików również powinny skorzystać ze specjalistycznej terapii dla DDA.
W naszym ośrodku terapii uzależnień kobiet obejmujemy opieką rodzinę i najbliższych pacjentek. Leczenie współuzależnienia jest dla nas tak samo istotne, jak leczenie nałogu, dlatego nasi terapeuci specjalizują się w obu tych dziedzinach. Pomoc dla bliskich organizujemy w formie warsztatów, podczas których uczestnicy zdobywają najważniejszą wiedzę na temat uzależnienia i współuzależnienia, poszerzają świadomość odnośnie do własnych schematów myślenia i działania, a także zostają wyposażeni w kluczowe narzędzia pozwalające radzić sobie z trudnymi emocjami. Terapia rodzinna jest niezwykle ważna z tego względu, że pozwala uzdrowić cały system rodzinny, a nie jedynie osobę uzależnioną.
Radzenie sobie w rodzinie z problemem uzależnienia
Choć skuteczne leczenie uzależnień jest możliwe, to problem ten może na długo pozostać w pamięci wszystkich członków rodziny. Emocjonalne skutki alkoholizmu dotyczą zarówno osoby uzależnionej, jak i najbliższych. W takiej sytuacji często pojawiającymi się emocjami są wstyd, lęk, złość, smutek czy poczucie winy. Rodziny z historią uzależnień mogą mieć trudności z kontrolowaniem swoich emocji, dlatego tak ważna jest terapia rodzinna, w której wszystkie bliskie sobie osoby nauczą się zdrowej komunikacji.
Osoby uzależnione mogą tracić zaufanie i wsparcie innych osób, co dodatkowo pogłębia ich emocjonalne problemy. Dlatego ważne jest, aby osoby zmagające się z alkoholizmem szukały pomocy i wsparcia, co pomoże im odzyskać kontrolę nad swoim życiem i zdrowiem emocjonalnym. Poza stacjonarnym leczeniem uzależnień nasz ośrodek oferuje również indywidualne sesje z terapeutą. Jest to dobre rozwiązanie dla osób, które przeszły już program terapii podstawowej, ale potrzebują wsparcia w radzeniu sobie z codziennymi wyzwaniami. Osoby współuzależnione również powinny odważyć się, by sięgnąć po wsparcie, jeśli czują, że narasta w nich lęk, poczucie winy lub inne trudne emocje.
Istnieje również możliwość, aby wziąć udział w terapii nawrotowej, która jest przeznaczona dla absolwentek naszego ośrodka. Wówczas terapeuta pomaga pacjentowi nauczyć się zdrowych strategii radzenia sobie z pokusami i stresującymi sytuacjami, które mogą wzmacniać w nim chęć sięgnięcia po alkohol. Nasi terapeuci są zawsze gotowi nieść wsparcie w kryzysowych momentach. Zdajemy sobie sprawę, że uzależnienie jest chorobą, która idzie z człowiekiem przez całe życie, dlatego rozumiemy, że każdy pacjent może mieć chwile słabości, w których potrzebuje pomocy. Empatia i indywidualne podejście naszych specjalistów sprawia, że nigdy nie przechodzimy obojętnie obok potrzeb pacjentów.
