Współuzależnienie jest ceną, którą bliscy alkoholika płacą za życie w ciągłym cierpieniu i stresie psychicznym.
Wyrwanie się z tego błędnego koła wcale nie jest proste, szczególnie, że nie da się tego wykonać wyłącznie własnymi siłami. Trzeba zwrócić się do ludzi, najlepiej takich, którzy przeżywali podobne trudności i problemy, na przykład do członków Wspólnoty Al-Anon. Niejednokrotnie trzeba sięgnąć po psychologiczną i terapeutyczną pomoc profesjonalisty, gdyż poziom depresji, cierpienia i zaburzeń osiągnął stan wymagający pomocy specjalisty.
Członkowie rodzin z problemem alkoholowym stale przeżywają sytuacje frustracji, zamętu, chaosu, wywołanych piciem alkoholika i jego zachowaniami. Ich życie koncentruje się wokół alkoholika i jego picia. Obserwując zachowania wszystkich członków takiej rodziny, możemy zauważyć pewien rodzaj „przystosowania się” do istniejącej sytuacji w rodzinie.
Zespół zachowań i zaburzeń członków rodziny alkoholowej, który określa się pojęciem WSPÓŁUZALEŻNIENIA obejmuje następujące objawy:
- Uporczywa koncentracja myśli i działań zorientowanych na alkoholika i jego picie. Myślenie o tym czy alkoholik upije się czy nie, w jakim stanie wróci, co zrobi, jak zachować się gdy przyjdzie pijany? Oznacza to, że także osoba która nie pije również stale krąży wokół alkoholu.
- Zaburzenia życia uczuciowego w postaci gwałtownych zmian nastrojów (huśtawka emocjonalna, czarnowidztwo, nastroje depresyjne, zamęt uczuciowy). Stany te doprowadzają często do sięgania po środki chemiczne zmieniające nastrój a nawet po alkohol.
- Zaburzenia psychosomatyczne i nerwice (bóle głowy, mięśni, serca i żołądka). To z kolei stanowi prowokację do sięgania po środki przeciwbólowe i nasenne, co może także prowadzić do uzależnienia.
- Pustka duchowa oraz nerwowa koncentracja na szczegółach życia codziennego czy pracy. Brakuje niezbędnego dystansu do drobnych spraw lub obowiązków zawodowych, który zyskujemy przez zatrzymanie się i refleksję nad sensem życia oraz istnieniem w kontekście duchowym. Stan ten rodzi kolejno zmęczenie, rozpacz, depresję i brak nadziei.
- Wspomaganie choroby alkoholowej przez zwolnienie alkoholika z odpowiedzialności za skutki jego nałogu. Tuszowanie wielu spraw, ochrona przed konsekwencjami, kłamstwo w celu osłonięcia alkoholika, zgoda na coraz większe, niedopuszczalne wcześniej koszty, jakie ponosi rodzina w skutek picia osoby pijącej w rodzinie, to tylko niektóre przykłady „utrzymywania” przez rodzinę alkoholika w nałogu.
W tym samym czasie alkoholik „orbituje” na obrzeżach rodziny, gdy inni jej członkowie łatają dziury w budżecie, porządku życiowym i emocjonalnym. Choć sami często uważają, że jakoś sobie radzą, trudno tę sytuację uznać za zdrową i bezpieczną. Na każdy etapie ich szkodliwego przystosowywania się do życia z alkoholikiem istnieje możliwość zwrócenia się o pomoc specjalistyczną zarówno w zakresie uzależnienia i współuzależnienia, lub do grup samopomocowych AA czy Al-Anon. Pomoc ta pomoże rozpocząć proces zdrowienia całej rodziny.