Uzależnić się można od różnych przyjemnych rzeczy, w tym od nadmiernego korzystania z promieni słonecznych.
Co to jest tanoreksja?
Tanoreksja łączy dwa angielskie słowa: „tan”, czyli opalenizna i „anoreksja”, czyli zaburzenie odżywiania spowodowane patologicznym postrzeganiem własnego wyglądu. Tanoreksja należy do zaburzeń spowodowanych nadmiernym skupianiem się na własnym wyglądzie. Osoba uzależniona często opala się na słońcu lub korzysta z solarium.
Czy wiesz o tym? Od słońca uzależniają się kobiety, ale także mężczyźni, często łącząc tanoreksję z bigoreksją, czyli nałogowym ćwiczeniem mięśni na siłowni.
Skąd się wzięło uzależnienie od opalania?
Nałogowy pasjonat promieni słonecznych opala się, bo pragnie być atrakcyjny. Opalając się, pragnie również zatuszować niedoskonałości skóry, np. trądzik czy przebarwienia i blizny. Tanorektyk zażywa kąpieli słonecznych, mimo zniszczonego naskórka, przesuszenia, oparzeń i zapalenia skóry.
Przyczyną tanoreksji jest też obniżona samoocena i poczucie, że jest się nieatrakcyjnym. Dlatego często tanorektykami zostają osoby nastoletnie mające problemy z samoakceptacją, między innymi z powodu trądziku. Nastolatek próbuje ukryć trądzik za pomocą opalenizny. Próbuje uatrakcyjnić swój wygląd i tym samym zmniejszyć lęk przed brakiem powodzenia u płci przeciwnej. Przesadne skupienie na własnym wyglądzie powoduje z kolei problemy w różnych sferach życia.
Czy wiesz o tym? O ile w kulturze Zachodu panuje kult opalonego ciała, o tyle na Bliskim Wschodzie i w kulturach Wschodu kobiety dążą do tego, aby mieć jak najjaśniejszą skórę, ponieważ utożsamiana jest ona z młodością i atrakcyjnością.
Od tanoreksji do samookaleczania się
Jeśli osoba uzależniona od opalania się nie znajdzie zrozumienia swoich problemów w rodzinie, popada w przygnębienie, a nawet depresję. Nastoletni tanorektycy często samookaleczają się, wycofują z otoczenia. Istotne jest więc, aby rodzice wzmocnili kontakt z dzieckiem i zadbali, aby zaakceptował on siebie.
Czy wiesz o tym? Dobrze jest, jeśli rodzice podkreślają mocne strony swojego dziecka, przez co wzmacniają jego obraz siebie. Dobry rodzic pomaga dziecku odnaleźć pozytywne wartości i cele w życiu.
Czy jesteś potencjalną tanorektyczką?
W uzależnienie od opalania się często popadają młode osoby, które nie doceniają siebie, a także perfekcjoniści dążący do ideału. Skłonności do nałogu mają też ci ludzie, którzy nie potrafią w inny sposób wyrazić swoich emocji, więc próbują wyrazić siebie za pomocą wyglądu. Tanoreksja to również nałóg przyciągający osoby przygnębione i w depresji, ponieważ za pomocą promieni słonecznych przyswajamy poprawiającą nastrój witaminę d3.
Czy wiesz o tym? Skłonności do uzależnienia mają także izolujący się introwertycy i osoby, które uzależniają się od innych ludzi.
Jakie są etapy tanoreksji?
- Faza początkowa – tanorektyk sięga po kąpiele słoneczne sporadycznie. Nagle jednak odkrywa, że opalanie się jest dla niego przyjemne i odprężające. Traktuje więc słońce jako środek na poprawę nastroju. Szuka okazji, by pójść się opalić. Taką okazją może być na przykład randka czy impreza.
- Faza alarmująca – chory coraz częściej korzysta z solarium, nawet w miesiącach jesienno-zimowych. Opala się nie tylko ze specjalnej okazji. Zaczyna mieć wyrzuty sumienia, że częste opalanie się wpłynie destrukcyjnie na jego skórę.
- Faza krytyczna – tanorektyk traci kontrolę nad opalaniem się. Zaczyna zaniedbywać znajomych, pracę, traci zainteresowania. Skupia się tylko na kolorze swojej skóry i jego życie zaczyna kręcić się wokół kolejnych wizyt w solarium. Gdy długo nie korzysta ze słońca, czuje pustkę i przygnębienie.
- Faza przewlekła – opalanie się negatywnie wpływa na zdrowie tanorektyka. Pojawiają się problemy ze skórą, a także samookaleczanie się, depresja. To ostatni dzwonek, aby udać się do terapeuty.
Czy wiesz o tym? Do psychologa warto udać się już w fazie początkowej, a właściwie wówczas, kiedy zauważymy u siebie niepokojące objawy. Często trudno jest zdiagnozować u samego siebie tanoreksję, więc dobrze jest uważnie obserwować członków rodziny i znajomych, czy nie dzieje się z nimi coś podejrzanego. Im wcześniej osoba uzależniona dostanie pomoc, tym lepiej.